Dieta dla zachowania równowagi kwasowo-zasadowej

Równowaga kwasowo-zasadowa rozumiana jako stabilny stosunek związków kwasowych do zasadowych w organizmie, jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania jego głównych układów. Źródłem kwasów są przede wszystkim procesy trawienne, a także czynniki takie jak: zanieczyszczenie środowiska, stres, siedzący tryb życia, intensywna aktywność fizyczna i brak snu, które również sprzyjają powstawaniu kwasów.

Jakie są symptomy zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej?

Równowaga kwasowo-zasadowa jest utrzymywana wtedy, gdy poszczególne mechanizmy eliminacji kwasów funkcjonują prawidłowo. Jednak współczesny styl życia i środowisko często prowadzą do przeciążenia kwasami a wtedy organizm nie jest w stanie efektywnie ich neutralizować. Dochodzi wówczas do zakwaszenia tkanek lub utajonego zakwaszenia metabolicznego (LMA). Objawia się ono wieloma problemami funkcjonalnymi, w tym chronicznym zmęczeniem, podrażnieniem błon śluzowych, dyskomfortem stawów itp.

Aby utrzymać równowagę kwasowo-zasadową, konieczne jest dostarczanie organizmowi wystarczającej ilości zasadowych (alkalizujących) składników odżywczych. Powinny one stanowić 2/3 codziennego menu.

Jedz rozsądniej, aby utrzymać równowagę kwasowo-zasadową

Równowaga kwasowo-zasadowa jest ściśle związana z dietą, ponieważ to w procesie trawienia wytwarzana jest większość kwasów. W wyniku rozkładu (katabolizmu) węglowodanów i tłuszczów powstaje duża ilość dwutlenku węgla, który z kolei przekształca się w kwas węglowy eliminowany później przez nerki i płuca.

Do wzrostu poziomu kwasowości w organizmie dochodzi również w wyniku metabolizmu niektórych aminokwasów (cysteina, metionina, arginina, lizyna), glukoza i chlorek sodu (sól kamienna) oraz dodatków do żywności takich jak fosforany. Kwasy te mogą być eliminowane wyłącznie przez nerki. W przypadku przeciążenia systemów neutralizujących, organizm uzupełnia minerały alkalizujące, czerpiąc je z tkanki kostnej.

Równowagę kwasowo-zasadową można zatem utrzymać za pomocą odpowiedniej diety.

Jakie produkty spożywcze pomagają utrzymać równowagę kwasowo-zasadową?

Istnieje wiele alkalicznych produktów spożywczych, które można łatwo włączyć do codziennego menu. Należą do nich świeże warzywa bogate w potas, rośliny strączkowe bogate w alkalizujące minerały, owoce, rośliny i nasiona oleiste.

Warzywa bogate w potas

Karczochy, gotowane brokuły, marchew, surowy seler, grzyby, gotowana brukselka, surowy kalafior, gotowany kabaczek, gotowany szpinak, gotowane ziemniaki, świeże lub puszkowane pomidory.

Owoce alkalizujące

Rodzynki sułtańskie, suszone figi, czerwone owoce, banany, morele, białe i czerwone świeże winogrona, kiwi, grejpfrut, mango, gruszka, ananas...

Niekwasotwórcze zboża

Nierafinowane zboża: pszenica razowa, ryż brązowy, żyto, jęczmień, orkisz, gryka, komosa ryżowa, kasza manna razowa, chleb razowy (przaśny), chleb brązowy, suchary razowe.

Nasiona oleiste

Jako przekąska lub do wzbogacenia potraw: migdały, orzechy włoskie, orzechy brazylijskie, orzechy nerkowca, nasiona sezamu, orzeszki piniowe... Nie należy jednak przesadzać, ponieważ nasiona oleiste mogą przeciążać wątrobę.

Napoje

Zielona herbata (maksymalnie 2 do 3 filiżanek dziennie), mleko roślinne, takie jak mleko migdałowe, niesłodzone alkaliczne soki owocowe, zielone koktajle warzywne, pełne mleko w proszku, piwo i wino w niewielkich ilościach (1 do 2 szklanek dziennie, nie codziennie).

Aby pomóc w klasyfikacji żywności według jej potencjału kwasotwórczego utworzono indeks PRAL (Potential Renal Acid Load), dzięki któremu zyskujemy informację jaki efekt mają określone produkty na równowagę kwasowo-zasadową organizmu!

Jakie są najbardziej kwasotwórcze pokarmy, których należy unikać lub ograniczać?

• Białka, takie jak mięso, zwłaszcza wołowina, ryby i jaja,
• Pokarmy bogate w fosforany: mięso, wędliny, rafinowane zboża, orzechy, orzeszki ziemne, orzechy laskowe, ser, słodycze,
• Biały cukier i produkty go zawierające,
• Sól i dodatki do żywności,
• Potrawy przemysłowe,
• Biała mąka (biały chleb, ciasta, makarony itp.).

Kwaśny nie zawsze jest zakwaszający!

Niektóre produkty spożywcze, zwłaszcza owoce, mają niskie pH i kwaśny smak (na przykład cytryna). Jednakże, ponieważ są one bogate w minerały i kwasy organiczne, nie wpływają a priori na organizm zakwaszająco. Wręcz przeciwnie, mogą mieć działanie alkalizujące, gdy aktywność enzymatyczna organizmu jest skuteczna. Kwasy zawarte w cytrynach (kwas cytrynowy), occie winnym (kwas octowy) i jabłkach (kwas jabłkowy) są rozkładane do wodorotlenku węgla, który jest usuwany przez płuca. Zawarte w nich minerały (potas, wapń, magnez) zasilają alkaliczną rezerwę mineralną.

W przypadku gdy równowaga kwasowo-zasadowa organizmu jest zaburzona, pokarmy te mają potencjał zakwaszający i powinny być spożywane w ograniczonych ilościach.

© Wasze zdrowie chowa się w sercu komórek, Claude Lagarde, Editions Jouvence, 2016.

Jak mogę obniżyć poziom kwasów w organizmie?

Można zastosować tymczasową dietę opartą wyłącznie na roślinach alkalicznych (warzywa, ziemniaki, banany, migdały itp.). Jednak nie powinna ona trwać dłużej niż 2 tygodnie, aby uniknąć niedoborów białka.

Najlepszym rozwiązaniem jest stałe przestrzeganie zdrowej diety, bogatej w żywą żywność, taką jak świeże warzywa i ograniczoną w produkty pochodzenia zwierzęcego oraz sól i eliminującą używki (tytoń, alkohol, herbata, kawa).

Aby ułatwić nocne procesy eliminacyjne należy zjeść lekką kolację i przyjmować wystarczającą ilość płynów (woda, bulion, herbata ziołowa).

Jak zmienia się równowaga kwasowo-zasadowa wraz z wiekiem?

Zasadowe rezerwy minerałów takich jak wapń, cynk i selen zmniejszają się wraz z wiekiem. Wpływa to zarówno na równowagę kwasowo-zasadową, jak i zdolność do remineralizacji. Dlatego ważne jest ograniczenie utraty minerałów poprzez dietę, która dostacza organizmowi substancji mineralnych. Aby pomóc w utrzymaniu elastyczności i płynności błon komórkowych, które ułatwiają komunikację komórkową, nie należy zaniedbywać spożycia kwasów tłuszczowych. Możemy je znaleźć w tłoczonym na zimno oleju z orzechów włoskich, rzepaku, konopi, siemienia lnianego i lnianki.

Jakie suplementy diety są stosowane przy zachwianiu równowagi kwasowo-zasadowej?

Brak równowagi kwasowo-zasadowej prowadzi do znacznej utraty minerałów, takich jak cynk, magnez, potas i mangan. Suplementacja pomaga uzupełnić odpowiednie minerały.

Połączenie minerałów odkwaszających (magnez, wapń, potas) i cynku przyczynia się do prawidłowego metabolizmu kwasowo-zasadowego. Wapń pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu enzymów trawiennych, co wspiera właściwą eliminację składników zakwaszających.

Witaminy: witamina B3 pomaga w utrzymaniu prawidłowego stanu błon śluzowych, w tym błon śluzowych jelit, narażonych na podrażnienie w wyniku zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej.