Niewiele kobiet nigdy nie doświadczyło braku równowagi flory bakteryjnej pochwy. Ten ekosystem jest wrażliwy na zmiany hormonalne w cyklu menstruacyjnym i może zostać uszkodzony przez warunki środowiskowe, a nawet stres... Co można zrobić, aby ograniczyć ryzyko zakłócenia równowagi flory bakteryjnej pochwy?
Flora układu moczowo-płciowego zdominowana przez ochronne bakterie z rodzaju Lactobacillus, nazywana jest florą Doderleïna. Obejmuje ona również bakterie migrujące z jelit, takie jak Escherichia coli lub Gardnella vaginalis. W niewielkich ilościach są one nieszkodliwe, a nawet pomagają utrzymać równowagę całej mikrobioty. Jednak aby zachować zdrowie układu moczowo-płciowego, muszą być zachowane odpowiednie proporcje między poszczególnymi gatunkami!
Natomiast zbyt duża liczba bakterii E. coli znajdująca się w mikrobiocie pochwy może kolonizować drogi moczowe.
Wiele czynników fizjologicznych może zaburzać równowagę:
Wpływ mogą mieć również czynniki zewnętrzne:
Mało znanym faktem jest, że pomiar pH (potencjału wodorowego) odzwierciedla zmiany w składzie flory bakteryjnej kobiet. Gdy mikrobiota jest w równowadze, pH mieści się w przedziale od 3,8 do 4,5. Taki poziom kwasowości pochwy odzwierciedla obecność licznych pałeczek kwasu mlekowego, który reguluje fizjologiczną kwasowość pochwy. Wytwarzają one również ochronny film na błonach śluzowych, na którym bakterie chorobotwórcze nie są w stanie długo przetrwać.
W razie wystąpienia objawów budzących wątpliwości (upławy, pieczenie, swędzenie, nietypowa wydzielina) można samodzielnie zmierzyć pH za pomocą pasków dostępnych w aptekach.
Swędzenie, podrażnienie, suchość błon śluzowych stref intymnych, uczucie dyskomfortu i zmiana pH pochwy są oznakami zmian w mikroflorze pochwy. Utrata równowagi w obrębie ochronnego mikrośrodowiska sprzyja patologiom takim jak bakteryjne zapalenie pochwy i grzybica (kandydoza).
Ochronne mikrośrodowisko zostaje wówczas zakłócone, co sprzyja namnażaniu się patogennych bakterii, które do tej pory, ze względu na swoją nieliczność, były nieszkodliwe.
Bakteryjne zapalenie pochwy jest czasami spowodowane namnażaniem się bakterii E. coli lub Gardnella vaginalis.
Jeżeli flora Doderleïna, składająca się z "dobrych bakterii" (Lactobacillus crispatus, Lactobacillus gasseri, Lactobacillus jensenii i Lactobacillus iners), nie spełnia swojej roli ochronnej przed patogenami, wtedy dochodzi do dysbiozy. Kobiety doświadczają jej przynajmniej raz w życiu.
Średnio 40% do 50% dorosłych kobiet cierpi na bakteryjne zapalenie pochwy, a 20% do 25% na grzybicę (kandydozę).
Nietypowe upławy o nieprzyjemnym zapachu są raczej objawami bakteryjnego zapalenia pochwy, natomiast swędzenie, białe, grudkowate upławy i brak zapachu wskazują na kandydozę.
W każdym przypadku diagnoza wymaga konsultacji lekarskiej i badań.
Mylenie tych dwóch zaburzeń może prowadzić do błędów w postępowaniu leczniczym (antybiotyki lub leki przeciwgrzybicze).
Uczucie pieczenia, podrażnienie błony śluzowej okolic intymnych, zaczerwienienie, swędzenie części intymnych, ból, wydzielina z pochwy... jeśli zauważysz którykolwiek z tych objawów, nie czekaj! Twoja flora intymna jest zaburzona. Zasięgnij porady lekarza, który może sprawdzić, jakiego rodzaju jest to infekcja.
W miarę możliwości unikaj czynników egzogennych, które zmieniają naturalny stan flory pochwy i powodują dyskomfort na co dzień:
Palenie tytoniu powoduje zmiany biologiczne w pochwie związane z estrogenami, takie jak suchość pochwy i nawracające infekcje drożdżakowe. Niedobór glikogenu jest odpowiedzialny za dysbiozę. Należy unikać nadmiernego spożycia cukru przemysłowego i rafinowanego oraz alkoholu, które mogą sprzyjać rozwojowi bakterii chorobotwórczych. To samo dotyczy produktów mlecznych zawierających laktozę.
Warto sięgnąć po produkty probiotyczne: jogurt owczy lub kozi, warzywa fermentowane mlecznie, spirulina i wodorosty, napoje fermentowane (kombucha, kefir itp.) oraz produkty fermentowane (chleb na zakwasie itp.). W dziale produktów świeżych należy wybierać warzywa o niskiej zawartości węglowodanów (koper włoski, czosnek, ogórki, sałata, cukinia, cykoria itp.).
Okres menstruacji to delikatny moment. Obecność krwi podnosi poziom pH pochwy, co zmienia równowagę populacji bakterii i może prowadzić do dysbiozy.
W czasie ciąży flora Döderleina zmienia się wraz ze zmianami hormonalnymi. Stwarza to okazję dla rozwoju niepożądanych bakterii!
W okresie menopauzy brak estrogenów powoduje zmniejszenie wydzielania glikogenu, który jest głównym pożywieniem pożytecznych bakterii Lactobacillus.
Równowagę flory jelitowej, również zaburzoną przez zmiany hormonalne, można wspierać za pomocą bakterii Lactobacillus identycznych z bakteriami flory Döderleina, które znajdują się w probiotycznych suplementach diety.
Mikrobiota jelitowa zawiera co najmniej 160 różnych gatunków bakterii, z czego 15–20 gatunków występuje u wszystkich ludzi. Jelita stanowią zatem cenne zaplecze dla flory intymnej.
W przypadku przyjmowania antybiotyków, warto wspomóc florę jelitową dietą bogatą w probiotyki. Dzięki temu naturalne mechanizmy obronne mikrobiomu mogą być bardziej skuteczne.
W zależności od postaci, probiotyki można przyjmować dopochwowo (w postaci czopków lub kapsułek), ale także doustnie (w postaci kapsułek). Należy przestrzegać instrukcji stosowania produktu.
Dysbioza powoduje najczęściej spadek szczelności błon śluzowych chroniących mikroflorę. Witamina B2, która pomaga w utrzymaniu prawidłowego stanu błon śluzowych, w tym błony śluzowej pochwy, jest składnikiem naszego suplementu diety.